Branża muzyczna podsumowała rok. Dobre wyniki zanotował zarówno rynek rodzimy, jak i światowy. Przychody ze sprzedaży muzyki na świecie wzrosły o 5,9%, a w Polsce o 6,5 %.
POLSKI RYNEK
Wartość polskiego rynku muzycznego w 2016 r. wzrosła o 6,5% w porównaniu do roku ubiegłego, osiągając, łącznie z prawami z synchronizacji i opłatami z tytułu publicznego odtwarzania muzyki poziom 350 mln zł. Wzrosła zarówno sprzedaż cyfrowa – o 17,58%, jak i fizyczna – o 4,87%.
Łączna sprzedaż muzyki w formatach fizycznych i cyfrowych osiągnęła poziom prawie 250 mln zł, co daje wzrostu w porównaniu do roku ubiegłego o 7,85%. Na rodzimym rynku nadal największą część stanowi sprzedaż fizyczna, z wynikiem prawie 186 mln osiąga 74 % udziału w sprzedaży, dając nam w tym zakresie 12 miejsce na świecie. Systematycznie rosnąca sprzedaż muzyki cyfrowej osiągnęła poziom prawie 64 mln zł i 26 % udział w sprzedaży muzyki.
Wśród formatów cyfrowych największy obrót w Polsce zagwarantowały serwisy streamingowe, ze wzrostem rok do roku o 27%, stanowiąc prawie 80% rynku cyfrowego. Na drugim miejscu znajdują się pobrania online. Pomimo spadku o prawie 20%, stanowią 12,41% rynku cyfrowego. Następne w kolejności są pobrania na telefony komórkowe – 8,15% rynku.
Największy wzrost kolejny rok notują winyle. W 2016 r. ich wartość wyniosła ponad 15,5 mln zł, co stanowi wzrost w stosunku do roku ubiegłego o 29,11%. Co ważne, na krajowym rynku widoczny jest także wzrost udziału katalogu polskiego rok do roku o 20,44%, który stanowi obecnie 37 % sprzedaży fizycznej.
RYNEK ŚWIATOWY
Przychody rynku światowego podsumowała w dorocznym raporcie IFPI (pełen raport dostępny tutaj). Według Międzynarodowej Federacji Przemysłu Fonograficznego, globalny rynek muzyczny wzrósł w 2016 r. o 5,9%. Jest to największy wzrost odnotowany od 1997 r., kiedy to IFPI po raz pierwszy dokonała analizy rynku. Łączne przychody przemysłu muzycznego w 2016 r. wyniosły 15,7 mld USD.
Pod koniec 2016 r. 112 milionów użytkowników płatnych subskrypcji w serwisach strumieniowych przyniosło 60-proc. wzrost przychodów z tytułu streamingu. W ubiegłym roku dochód ze sprzedaży muzyki cyfrowej po raz pierwszy stanowił połowę globalnych przychodów przemysłu muzycznego. Wzrost streamingu zniwelował 20,5-proc. spadek pobrań i 7,6-proc. spadek sprzedaży nośników fizycznych.
Streaming wspiera wzrost rozwijających się rynków muzycznych – zarówno Chiny (+20,3%), Indie (+26,2%), jak i Meksyk (+23,6%) odnotowały istotny wzrost przychodów.
Wytwórnie fonograficzne doprowadziły do wzrostu przychodów dzięki stałym inwestycjom nie tylko w promocję artystów, ale również w systemy obsługujące platformy cyfrowe, które umożliwiły wylicencjonowanie ponad 40 milionów nagrań w setkach serwisów.
IFPI podkreśla w raporcie, że przemysł dąży obecnie do powrotu do zrównoważonego wzrostu po okresie 15 lat, kiedy przychody spadły o blisko 40%. Sukces wymaga rozwiązania problemu „luki wartości” (value gap) – rosnącej rozbieżności pomiędzy wartością, którą niektóre serwisy, takie jak YouTube, uzyskują z muzyki a przychodami przekazywanymi tym, którzy tworzą i inwestują w muzykę.
Frances Moore, przewodnicząca IFPI, podkreśla: Wzrost branży wynika z wieloletnich inwestycji i innowacji dokonanych przez wytwórnie muzyczne w celu stworzenia dobrze rozwiniętego i dynamicznego rynku muzyki cyfrowej. Potencjał muzyki jest nieograniczony, ale by utrzymać ten rozwój – by możliwe było dalsze inwestowanie w artystów i by rynek mógł nadal ewoluować – należy zrobić więcej, by zabezpieczyć wartość muzyki i wynagradzać kreatywność. Całe środowisko muzyczne łączy wysiłki, apelując do decydentów o rozwiązania legislacyjne, które doprowadziłyby do wyeliminowania „luki wartości”. Bez uczciwego rynku cyfrowego muzyka nie będzie mogła się rozwijać.
Światowy przemysł muzyczny pracuje również nad ograniczeniem nielegalnego rozpowszechniania muzyki, które osłabia legalny rynek. IFPI i jej grupy krajowe zidentyfikowały w 2016 r. 19,2 mln adresów URL, gdzie przechowywano treści z naruszeniem prawa, i wysłały blisko 339 mln zgłoszeń do Google z prośbą o usunięcie z wyników wyszukiwania stron naruszających prawo.
„Luka wartości” (value gap)
„Luka wartości” opisuje problem rosnącej rozbieżności pomiędzy wartością, którą niektóre serwisy, takie jak YouTube, uzyskują z muzyki a wysokością wypłacanych świadczeń na rzecz tych, którzy tworzą i inwestują w muzykę. „Luka wartości” jest największym zagrożeniem dla zrównoważonego rozwoju przemysłu muzycznego.
Serwisy strumieniowe wideo, w których treści są udostępniane przez użytkowników, błędnie stosujące „zasady bezpiecznej przystani”, stanowią obecnie największą na świecie publiczność, szacowaną na ponad 900 milionów osób. Przychody przekazywane właścicielom praw przez te serwisy w 2016 r. wyniosły 553 mln USD. Natomiast o wiele mniejsza liczba – 212 milionów – użytkowników abonamentowych serwisów strumieniowych (płatnych i wspieranych reklamami), które wynegocjowały licencje na uczciwych warunkach, przyniosła przychody wysokości 3,9 mld USD.
Komisja Europejska określiła „lukę wartości” jako zniekształcenie rynku, które wymaga rozwiązania legislacyjnego i zaproponowała projekt aktu prawnego, który jest obecnie rozpatrywany przez Parlament Europejski i Radę Ministrów.
Związek Producentów Audio Video (ZPAV) jest stowarzyszeniem producentów fonogramów i wideogramów muzycznych, zrzeszającym ok. 90% rynku muzycznego w Polsce. Posiada zezwolenie Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego na zbiorowe zarządzanie prawami producentów fonograficznych. Od momentu powstania w 1991 roku ZPAV prowadzi działania na rzecz dynamicznego rozwoju rynku muzycznego w Polsce. Jest grupą krajową Międzynarodowej Federacji Przemysłu Fonograficznego (IFPI), która zrzesza i reprezentuje światowy przemysł muzyczny (ponad 1 400 firm w 66 krajach). ZPAV działa na forum legislacyjnym, współpracuje z organami ścigania i wymiaru sprawiedliwości w dziedzinie ograniczenia naruszeń praw autorskich i pokrewnych, prowadzi szerokie działania edukacyjne oraz promocyjne, wspierające rozwój rynku muzycznego, m.in.: opracowuje oficjalną listę sprzedaży OLiS oraz przyznaje wyróżnienia Złotych, Platynowych i Diamentowych Płyt. Od 1995 r. ZPAV jest organizatorem Fryderyków – nagród muzycznych, przyznawanych przez środowisko muzyczne: muzyków, autorów, kompozytorów, producentów muzycznych, dziennikarzy i branżę fonograficzną, zrzeszonych w Akademii Fonograficznej.
Międzynarodowa Federacja Przemysł Fonograficznego (IFPI) jest organizacją promującą interesy międzynarodowego sektora fonograficznego na całym świecie. Zrzesza niemal 1 300 wytwórni płytowych w 58 krajach, w tym międzynarodowe koncerny i niezależne wytwórnie. Posiada stowarzyszone Grupy Krajowe w 57 krajach. Misją IFPI jest promowanie wartości nagranej muzyki, prowadzenie kampanii na rzecz praw producentów fonograficznych oraz dążenie do coraz szerszego komercyjnego wykorzystania muzyki na wszystkich tych rynkach, gdzie działają jej członkowie.
